Savoir-vivre przy stole — zasady zachowania się podczas posiłku w dobry i elegancki sposób

Savoir-vivre przy stole to temat, który może wydawać się trudny, bo już sama nazwa brzmi skomplikowanie. Jaka jest geneza tego obco brzmiącego słowa? Wymawia się je sawuawir, choć niektórzy mówią też sawuar wiwr. Nie wymowa jest jednak najważniejsza, a znajomość samego pojęcia i tego, co się za nim kryje. Jest to termin wywodzący się z dawnych czasów i z języka francuskiego. Dosłownie oznacza "wiedzieć, jak żyć". To zbiór zasad i norm określających, jak należy zachowywać się w różnych sytuacjach towarzyskich, w zależności od okazji czy stopnia sformalizowania spotkania.

Wiele osób uważa, że zasady etykiety w trakcie obiadu czy spotkań towarzyskich są skomplikowane, a ich liczba przytłaczająca. Jednak w rzeczywistości, savoir-vivre to niezwykle interesujący temat, który jest integralną częścią naszej kultury i tradycji. Prawidłowe zachowanie przy stole odzwierciedla nie tylko nasze dobre maniery, ale także szacunek do innych osób siedzących przy tym samym stole.

Dlatego warto poświęcić chwilę na to, aby dowiedzieć się, jak układać sztućce po posiłku, co oznacza mały talerzyk, półmisek albo jakie znaczenie ma ułożenie serwetek i jak zachowywać się przy stole. Wszystkiego dowiesz się z tego poradnika.

Pierwszą i najważniejszą rzeczą w kwestii zasad savoir-vivre o której powinniśmy pamiętać, jest kultura i dobre zachowanie. Trzeba na przykład wiedzieć, w którym momencie można odejść od stołu czy jak w tej sytuacji pozostawić nóż i widelec, aby kelner wiedział, czy zamierzasz wrócić. Jest wiele detali, na które warto zwrócić uwagę.

Na przykład to, że siedząc prosto przy posiłku, nie wyciąga się ręki przez cały stół, a łokcie powinny pozostać przy bokach. Duże znaczenie ma też elegancka zastawa. Na uroczyste okazje polecamy proste elementy wykonane z wysokiej jakości materiałów. Zobacz na przykład talerz płytki obiadowy DUKA FELICIA 26 cm biały porcelana.

Co z zachowaniem i gestami? Nie należy opierać się o stół podczas stania czy sięgania po coś. Pamiętaj również, że rozmowa przy stole powinna być towarzyska, a nie biznesowa. Unikaj poruszania kontrowersyjnych tematów, na przykład o polityce czy religii, które mogłyby spowodować konflikty lub napięcia. Szanujmy prywatność innych i pamiętajmy, że nie jest dopuszczalne zmuszanie kogoś do jedzenia więcej, niż chce. Namawianie do jedzenia innych jest w złym tonie i sprzeczne z zasadami savoir vivre. Tak samo goście nie powinni prosić o dokładkę, jeśli potrawy nie ma już na stole, bo może to wprawić gospodarza w zakłopotanie.

Znajomość zasad posługiwania się sztućcami jest kluczowym elementem savoir-vivre. Każda rzecz, nawet drobny i pozornie nieznaczący widelczyk do ciasta, ma swoją rolę i należy wiedzieć, kiedy i jak go używać.

Nożem kroimy tylko potrawy. Chleba lub bułek nie kroimy natomiast wcale — różne rodzaje pieczywa możemy odrywać na mniejsze kawałki i wkładać do ust. W trakcie jedzenia zupy pamiętaj, aby pod koniec posiłku nie przechylać talerza w celu zebrania resztek zupy łyżką. Jest to nieeleganckie i sprzeczne z zasadami savoir-vivre.

Zasady zachowania się przy stole dotyczą także sposobu układania sztućców w trakcie spożywania posiłków i między nimi. W dobrych restauracjach sztućce znajdują się na stole w odpowiednim ułożeniu i to nie tylko względem samego talerza czy innych naczyń, ale nawet obrusu czy kantu stołu.

Podczas wyjątkowej uroczystości na stole mogą pojawić się różne dodatkowe elementy, takie jak np. mały widelczyk do deserów, czy naczynia do napojów jak choćby filiżanka ze spodkiem DUKA TIME BLACK 350 ml grafitowa porcelanowa. Ułożenie sztućców na talerzu w takiej kolejności, aby zapewnić gościom oraz obsłudze komfort, ma kluczowe znaczenie. Savoir-vivre przy stole pomoże uregulować te kwestie. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Wszystko zależy od tego, co będziemy jeść i jaki jest plan całego spotkania. Sztućce ułożone najbardziej na zewnątrz są przeznaczone do pierwszego dania, a najbliżej talerza należy położyć sztućce do dalszych potraw. Najdalej na zewnątrz znajduje się widelec do przystawki, następnie widelec do dania głównego i na koniec widelec do sałaty.

Po prawej stronie masz nóż do dania głównego, nóż do ryb i łyżkę do zupy. Pamiętaj, że widelec do ryb jest specyficzny, zwykle ma mniejsze i szersze zęby. Nawet na najbardziej eleganckich kolacjach, zasady korzystania ze sztućców są zaskakująco proste — pod warunkiem oczywiście, że je znasz.

Po skończonym posiłku, zasady savoir-vivre mówią, że należy ułożyć sztućce równolegle do siebie na środku talerza. To sygnał dla kelnera, że skończyliśmy posiłek. Szczególnie ważne jest to w restauracjach o wysokim standardzie, gdzie kelner obserwuje gości i reaguje na ich potrzeby.

Każdy rodzaj posiłku ma swoje określone zasady savoir-vivre. W trakcie normalnego obiadu zawsze zaczekaj, aż gospodarz rozpocznie posiłek, zanim sam zaczniesz jeść. W trakcie oficjalnej kolacji biznesowej upewnij się, że poświęcasz więcej czasu na rozmowę i nawiązywanie relacji niż na samym jedzeniu.

Na przyjęciu towarzyskim z kolei pamiętaj o zasadach dotyczących tzw. finger food — nakładaj sobie małe porcje, aby uniknąć bałaganu. Do mniejszych porcji idealnie sprawdzi się na przykład talerz śniadaniowy DUKA FELICIA MODERN 19 cm biały porcelana, który wbrew pozorom nie musi być używany wyłącznie podczas poranków.

Co z serwetkami? Powinny znajdować się po lewej stronie talerza i być zawsze na wyciągnięcie ręki. Jeżeli jesteśmy w restauracji, po skończeniu jedzenia, serwetkę delikatnie składamy i kładziemy na lewą stronę talerza. Jest wiele nieoczywistych zasad dotyczących zachowania przy stole. 

Często w trakcie posiłku towarzyszą nam dzieci. Ucząc je savoir-vivre pokazujemy, jak ważne są dobre maniery, wychowanie i szacunek dla innych. Warto zacząć od prostych zasad, jak siedzenie prosto, niemówienie z pełnymi ustami, niewyciąganie ręki przez cały stół, a potem stopniowo wprowadzać bardziej skomplikowane reguły.

Savoir-vivre przy stole to sztuka, która jest niezbędna w życiu każdego z nas. Wyraża szacunek dla siebie i dla innych, jest istotnym elementem każdej kultury i dobrego wychowania. Przyjęte zasady pomagają nam w nawiązywaniu i utrzymaniu dobrych relacji w towarzystwie, zarówno prywatnym, jak i biznesowym.

Sztuka zachowania przy stole to wbrew pozorom nie tylko sprawa sztywnych reguł savoir-vivre'u, ale także podstawy dobrego wychowania i odrobina empatii w stronę innych gości oraz gospodarza. Każda z przedstawionych tu zasad ma swoje uzasadnienie i warto je poznać, aby uniknąć niezręcznych sytuacji i pokazać, że szanujemy czas i wysiłek, jaki gospodarz włożył w przygotowanie posiłku.